نقش ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک در وقوع زمین لغزش (مطالعه موردی: منطقه افسرآباد چهارمحال و بختیاری)

نویسندگان

سیدنعیم امامی

احمد جلالیان

عباس خسروی

چکیده

وقوع بیش از 400 مورد زمین­لغزش در سه دهه اخیر در استان چهارمحال و بختیاری بیان­گر حساسیت خاص این سرزمین به عوامل فرسایش می باشد. بخش عمده­ای از این ناپایداری­ها در دودهه اخیر و روی واحدهای نئوژن و به طور خاص واریزه­های دامنه­ای و به دنبال دوره­های ترسالی و فعالیت­های عمرانی به ویژه جاده­سازی رخ داده است. برای بررسی نقش ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک عامل زمینه­ساز در وقوع لغزش، دردامنه جنوبی منطقه افسرآباد دو آب صمصامی واقع در غرب استان چهارمحال و بختیاری، شش پروفیل در مرز لغزش و محدوده پایدار (شاهد) روی واریزه­های دامنه­ای کواترنری انتخاب و حفر گردید. پس از تشریح مورفولوژیکی پروفیل­ها، نمونه­برداری در سه عمق انجام شد. آزمایشات فیزیکی نظیر وزن مخصوص ظاهری و حقیقی، درصد اشباع، بافت و آزمایشات شیمیایی شامل مواد آلی، آهک، گچ و کاتیون­های محلول انجام گردید. نتایج نشان داد که کلاس بافت خاک در هر دو تیمار غالباً لومی رسی سیلتی می­باشد. نتایج آزمایشات با روش­های آماری و نرم­افزار spss تجزیه و تحلیل شدند. یافته­ها نشان دادند که تفاوت معنی­داری بین مقادیر رس، ماده آلی، سیلت، ca2+، mg2+ و  ecبین نمونه های شاهد و لغزش­یافته وجود دارد. سیلت رابطه مستقیمی با لغزش دارد به این دلیل که در اثر افزایش سطح آب زیرزمینی، فرسایش زیرسطحی به راحتی موجب شست­وشوی سیلت و پدیده رگاب می­شود. وجود رس در مقادیر کم تا ماز سوی سبب پایداری خاک دانه و ساختمان خاک شده و مانعی در برای وقوع پدیده رمبش می­باشد. مقدار ca2+ رابطه معکوس با لغزش دارد که این امر می­تواند نشانگر نقش چشم­گیر این کاتیون در افزایش پایداری ساختمان خاک و افزایش مقاومت برشی و در نهایت استحکام در برابر وقوع گسیختگی­های دامنه­ای باشد. میزان ec بالاتر در اراضی لغزش یافته مؤید تأثیر انحلال نمک های nacl و احتمالاً kcl در اثر بارش­های شدید منطقه (حدود 900 میلی­متر در سال) و افزایش سطوح آب زیرزمینی می­باشد. همه این عوامل که از آن به عنوان عوامل زمینه­ساز یاد می­کنند می­توانند در آینده موجب زمین لغزش­های جدیدی گردند. بدین ترتیب، با انجام عملیات اصلاح شیمیایی می­توان به تثبیت و پایداری دامنه­ها کمک کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در وقوع زمین لغزش (مطالعه موردی: منطقه افسرآباد چهارمحال و بختیاری)

     The Occurrence of more than 400 landslides in Chaharmahal and Bakhtiari province shows a special sensitivity against erosion in this terrain. To investgate the role of the soil physical, chemical and mineral properties on the occurrence of the landslides in Afsar-Abad, Do ab Samsami in the west of Chaharmahal and Bakhtiari, were drilled six boreholes in sliding boundary and safe restrictio...

متن کامل

بررسی رابطه بین خصوصیات بارندگی و وقوع زمین لغزش (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری)

بروز پدیده زمین لغزش می تواند ناشی از عوامل متعدد زمین شناسی، ژئومرفولوژیکی، هیدرولوژیکی، بیولوژیکی و انسانی باشد، ولی معمولا نقش اساسی در شروع زمین لغزش تنها توسط یک محرک خارجی (عامل ماشه ای) ایفا می شود. بارندگی به عنوان متداول ترین عامل ماشه ای وقوع زمین لغزش ها شناخته شده است. زمین لغزش ها هرساله باعث ایجاد خسارات هنگفت مالی و جانی در استان چهارمحال و بختیاری می شوند. از این رو، تعیین آستان...

15 صفحه اول

نقش جنگل بلوط در پیشگیری از زمین لغزش (شهرستان اردل در استان چهارمحال و بختیاری)

  عوامل مختلفی نظیر پستی و بلندی، اقلیم، زمین شناسی، تکتونیک، پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در ایجاد حرکتهای توده ای زمین دخالت دارند که بعضی بصورت طبیعی و بعضی بر اثر دخالت غیر اصولی انسان در طبیعت به وجود می آیند. تخریب و از بین بردن جنگل یکی از عواملی است که باعث تشدید زمین لغزش می شود. جهت بررسی این مهم، در این تحقیق ابتدا دو دامنه با شرایط تقریبا یکسان در شهرستان اردل دراستان چهارمحال و بختیاری...

متن کامل

تاثیر موقعیت شیب بر برخی از ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و کانی شناسی خاک منطقه چلگرد استان چهارمحال و بختیاری

توپوگرافی یکی از عوامل خاک ساز است که تأثیر مستقیم و غیر مستقیمی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، تشکیل و تکامل خاک دارد. به منظور بررسی تأثیر موقعیت شیب بر برخی خصوصیات خاک، این مطالعه در منطقه چلگرد استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. بدین منظور در شیب غربی تپه، سه ترانسکت در نظر گرفته شد و در سه موقعیت شیب شامل رأس شیب، شیب پشتی و پای شیب، 9 خاکرخ حفر و از خاکرخ آن ها نمونه های دست خورده برای آ...

متن کامل

تاثیر موقعیت شیب بر برخی از ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی خاک منطقه چلگرد استان چهارمحال و بختیاری

توپوگرافی یکی از عوامل خاک‌ساز است که تأثیر مستقیم و غیر مستقیمی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، تشکیل‌ و تکامل خاک دارد. به منظور بررسی تأثیر موقعیت شیب بر برخی خصوصیات خاک، این مطالعه در منطقه چلگرد استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. بدین منظور در شیب غربی تپه، سه ترانسکت در نظر گرفته شد و در سه موقعیت شیب شامل رأس شیب، شیب پشتی و پای شیب، 9 خاکرخ‌ حفر و از خاکرخ آن‌ها نمونه‌های دست خورده برای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز

جلد ۷، شماره ۱۳، صفحات ۱۹۲-۱۸۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023